آزمایش ناباروری مردان چگونه است؟ روش تشخیص ناباروری مردان

آزمایش ناباروری مردان یکی از اولین و مهم‌ترین مراحل در بررسی علت نداشتن فرزند در یک زوج است. این آزمایش‌ها می‌ توانند اطلاعات دقیقی درباره کیفیت، تعداد و تحرک اسپرم‌ها ارائه دهند و به پزشک در تشخیص ناباروری در مردان کمک کنند. با انجام این بررسی‌ ها می‌توان علت دقیق ناباروری را شناسایی کرد و بهترین روش درمانی را برای افزایش شانس باروری انتخاب نمود.

تشخیص ناباروری در مردان

1. فرآیند تشخیص ناباروری مردانه بر پایه ترکیبی از ارزیابی بالینی، بررسی آزمایشگاهی و تصویربرداری طراحی شده است تا علل احتمالی کاهش باروری مشخص شوند. ابتدا تاریخچه پزشکی دقیق ثبت می‌شود؛ این شامل مدت زمان تلاش برای بارداری، سابقه عفونت‌ها یا آسیب‌های دستگاه تناسلی، جراحی‌های قبلی، مصرف دارو یا مواجهه‌های محیطی است. معاینه فیزیکی با دقت انجام می‌شود تا نشانه‌هایی مثل واریکوسل، کوچک بودن بیضه یا انسداد مجاری در مسیر اسپرم شناسایی شود.
2. گام بعدی در ارزیابی، آزمایش مایع منی (سمن آنالیز) است که هسته تشخیص قرار دارد. پارامترهایی مانند حجم مایع، غلظت اسپرم، حرکت (موتیلیته) و شکل (مورفولوژی) اسپرم اندازه‌گیری می‌شوند. از آنجا که نتایج ممکن است در نمونه‌های مختلف متفاوت باشد، معمولاً دو یا سه نمونه در فواصل زمانی بررسی می‌شوند. اگر در این مراحل مشخص شود که اسپرم در مایع منی وجود ندارد یا تعداد آن به شدت پایین است، آزمایش‌های تکمیلی مانند ارزیابی هورمون‌ها، بررسی ژنتیکی یا تصویربرداری (مانند سونوگرافی اسکروتال یا ترانس‌رکتال) انجام می‌شود.
3. در برخی موارد خاص، ممکن است از آزمایش عقیم بودن مرد نیز برای بررسی کامل‌ تر عملکرد تولید اسپرم به کار گرفته شود؛ این آزمایش به شناسایی مشکلاتی مانند ناهنجاری‌های ژنتیکی یا اختلالات ساختاری کمک می‌ کند.
4. در نهایت، تمام یافته‌ ها با توجه به شرایط بالینی هر فرد ترکیب می‌ شوند تا نوع و شدت اختلال مشخص شده و مسیر درمانی مناسب انتخاب گردد، صرفه‌ جویی در زمان و هزینه و کاهش مداخلات غیرضروری را ممکن می‌ سازد.

معاینات اولیه تست باروری مردان

معاینات اولیه نقش بسیار مهمی در شناسایی مشکلات احتمالی باروری مردان دارند و معمولاً اولین گام پیش از انجام آزمایش‌های تخصصی محسوب می‌شوند. این بررسی‌ ها به پزشک کمک می‌ کنند تا تصویری کلی از وضعیت سلامت سیستم تولید مثل مرد و احتمال وجود اختلالات ساختاری یا هورمونی به دست آورد.

بررسی تاریخچه پزشکی و سبک زندگی

در آغاز، پزشک سابقه پزشکی فرد را با جزئیات بررسی می‌ کند. این مرحله شامل پرسش درباره مدت زمان تلاش برای بارداری، سابقه عفونت‌ های تناسلی، تب‌ های مکرر، آسیب یا جراحی بیضه، و همچنین مصرف دارو، سیگار، الکل یا مواد مخدر است. بررسی عادات تغذیه‌ ای و میزان استرس نیز اهمیت دارد، زیرا برخی از این عوامل می‌ توانند در بروز علت نا‌باروری نقش داشته باشند.

معاینه فیزیکی

در مرحله بعد، معاینه فیزیکی دقیق انجام می‌ شود. پزشک وضعیت بیضه‌ ها، شکل و اندازه آن‌ ها، وجود ورید های غیرطبیعی در کیسه بیضه (واریکوسل)، انسداد احتمالی در مسیر خروج اسپرم و علائم مرتبط با اختلالات هورمونی مانند کاهش موهای بدن یا تغییرات در حجم عضلات را بررسی می‌ کند.

آزمایش مایع منی

آزمایش تجزیه مایع منی (سمن آنالیز) بخش اصلی معاینات اولیه است. در این آزمایش، حجم مایع منی، غلظت اسپرم، تحرک، شکل ظاهری و سلامت کلی اسپرم‌ ها ارزیابی می‌ شود. معمولاً برای اطمینان از دقت نتایج، آزمایش در دو نوبت و در شرایط استاندارد انجام می‌ شود. در صورتی که نتایج غیرطبیعی باشند، ممکن است آزمایش‌ های تکمیلی مانند بررسی هورمون‌ ها یا سونوگرافی تجویز شود.

معاینات اولیه تست باروری مردان می‌ توانند مسیر تشخیص را دقیق‌ تر کرده و از انجام آزمایش‌ های غیرضروری جلوگیری کنند. انجام این بررسی‌ ها تحت نظر پزشک متخصص اورولوژی یا ناباروری، اولین قدم مؤثر برای انتخاب روش درمانی مناسب است.

7 آزمایش ناباروری مردان

برای تشخیص علت ناباروری در مردان، آزمایش‌های مختلفی وجود دارد که هرکدام بخش متفاوتی از سیستم تولیدمثل را بررسی می‌کنند. پزشک بر اساس شرایط فرد، ممکن است یک یا چند مورد از این آزمایش‌ها را تجویز کند تا وضعیت اسپرم، عملکرد هورمون‌ها و سلامت بیضه‌ها و مجاری انزال به‌طور دقیق ارزیابی شود. در ادامه، مهم‌ترین آزمایش‌های ناباروری مردان را معرفی می‌ کنیم.

سونوگرافی بیضه

سونوگرافی بیضه یکی از روش‌های مهم در تشخیص ناباروری مردان است. در این روش با استفاده از امواج فراصوت، تصاویری از بیضه و ساختارهای اطراف آن تهیه می‌شود تا مشکلات احتمالی مانند انسداد مجرای انزال یا بروز انزال پس‌ گرد (ورود مایع منی به مثانه به جای خروج از آلت تناسلی) شناسایی شوند. این آزمایش بدون درد است و اطلاعات دقیقی درباره وضعیت بیضه‌ها و جریان خون در آن‌ها ارائه می‌دهد.

سونوگرافی از طریق مقعد

این نوع سونوگرافی برای بررسی پروستات و بافت‌های اطراف آن به کار می‌رود. در سونوگرافی مقعدی، پزشک با وارد کردن سوزن یا پروب نازکی به داخل مقعد، وضعیت پروستات و مسیر خروج مایع منی را بررسی می‌کند. در صورت وجود انسداد در مجرای انزال یا کیسه‌های منی، این روش می‌تواند علت ناباروری را مشخص کند. در برخی موارد، انجام سیستوسکوپی نیز برای مشاهده دقیق‌ تر مثانه و مجاری ادرار توصیه می‌شود.

وازوگرافی

وازوگرافی یک آزمایش تهاجمی برای بررسی وجود انسداد در مسیر خروج اسپرم است. در این روش، پزشک با ایجاد برش کوچکی در کیسه بیضه، رنگ مخصوصی را به رگ‌های وابران تزریق می‌کند. سپس با استفاده از اشعه ایکس، مسیر عبور اسپرم و هرگونه انسداد احتمالی مشاهده می‌شود. این تست معمولاً زمانی انجام می‌شود که سایر روش‌های تصویربرداری نتوانند علت ناباروری را مشخص کنند.

بیوپسی بیضه

در روش بیوپسی بیضه (نمونه‌برداری از بیضه)، نمونه‌های کوچکی از بافت بیضه به کمک سوزن گرفته می‌شود تا تولید اسپرم از نظر تعداد و کیفیت بررسی گردد. اگر در این نمونه‌برداری مشخص شود که تولید اسپرم طبیعی است، علت ناباروری احتمالاً به انسداد در مسیر انتقال اسپرم یا سایر مشکلات ساختاری مربوط می‌شود. همچنین، بیوپسی بیضه می‌تواند در تشخیص سرطان بیضه یا عفونت‌های مزمن نیز مفید باشد.

آزمایش آنالیز مایع منی (اسپرموگرام)

آزمایش آنالیز مایع منی یکی از نخستین و اصلی‌ترین مراحل در بررسی ناباروری مردان است. در این تست، مرد باید نمونه‌ای از مایع منی خود را در ظرف استریل تهیه کند تا پارامترهایی مانند حجم، تعداد، تحرک و شکل اسپرم‌ها بررسی شود. این آزمایش می‌تواند وجود عفونت مجاری ادرار یا سایر ناهنجاری‌ های احتمالی را نیز نشان دهد. برای دقت بیشتر، ممکن است این تست در دو نوبت و با فاصله زمانی انجام شود.

به نقل از وبسایت: The Evewell
Hormonal imbalances, such as abnormal testosterone levels or thyroid disorders, can disrupt sperm production and fertility. Similarly, genetic factors, including chromosomal abnormalities or mutations, can affect sperm quality and fertility potential.
ترجمه فارسی:
اختلالات هورمونی مانند سطح غیرطبیعی تستوسترون یا مشکلات تیروئید می‌ توانند تولید اسپرم و باروری را مختل کنند. همچنین عوامل ژنتیکی مانند ناهنجاری‌ های کروموزومی یا جهش‌ ها می‌توانند بر کیفیت اسپرم و پتانسیل باروری تأثیر بگذارند.

آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون‌ ها

هورمون‌ها نقش مهمی در کنترل تولید اسپرم دارند و همچنین تمایل و توانایی مردان برای انجام رابطه جنسی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. کاهش یا افزایش غیرطبیعی سطح این هورمون‌ها می‌تواند باعث اختلال در تولید اسپرم یا عملکرد جنسی شود. دو هورمون اصلی در فرآیند تولید مثل، FSH و تستوسترون هستند. پزشک ممکن است برای بررسی ناباروری مردان، آزمایش خون هورمونی درخواست کند تا سطح این هورمون‌ها در بدن بررسی شود. در صورت مشاهده هر گونه مشکل، ممکن است سایر هورمون‌ها مانند LH، استرادیول و پرولاکتین نیز مورد ارزیابی قرار گیرند.

سایر آزمایش‌ های تکمیلی

در صورتی که نتایج آزمایش اسپرم طبیعی نباشد، ممکن است پزشک آزمایش‌های تخصصی‌تری مانند بررسی آنتی‌بادی ضد اسپرم، تست DNA اسپرم یا کشت مایع منی برای تشخیص وجود عفونت درخواست کند. همچنین، اگر در ادرار اسپرم مشاهده شود، احتمال انزال پس‌گرد وجود دارد که با آزمایش ادرار قابل شناسایی است. در صورت تشخیص انسداد در مسیر خروج اسپرم یا مشکلات بیضه، انجام سونوگرافی یا بیوپسی توصیه می‌شود. انجام ازمایش مردان برای بچه دار شدن می‌تواند به تشخیص دقیق‌ تر علت ناباروری و انتخاب روش درمان مناسب کمک کند.

تست ناباروری مردان در خانه

تست ناباروری مردان در خانه روشی ساده برای ارزیابی اولیه وضعیت اسپرم است. این تست معمولاً به‌صورت کیت‌های خانگی در داروخانه‌ها یا به‌صورت آنلاین در دسترس است و بدون نیاز به مراجعه به آزمایشگاه انجام می‌شود. در این روش، مرد نمونه‌ ای از مایع منی خود را طبق دستورالعمل موجود در بسته جمع‌ آوری می‌ کند. سپس با استفاده از نوار تست یا دستگاه مخصوص، پارامترهایی مانند تعداد اسپرم و گاهی تحرک آن‌ ها ارزیابی می‌ شود. نتیجه معمولاً ظرف چند دقیقه روی نمایشگر دستگاه یا از طریق تغییر رنگ نوار مشخص می‌ شود.
با این حال، باید توجه داشت که دقت این تست‌ ها محدود است و تنها می‌ توانند وجود مشکل احتمالی را نشان دهند، نه علت آن را. بنابراین در صورت مشاهده نتیجه غیرطبیعی، مراجعه به پزشک و بررسی تخصصی‌ تر مانند آنالیز مایع منی، آزمایش هورمون‌ ها یا سونوگرافی بیضه ضروری است.

با آزمایشات تشخیص ناباروری در مردان راه درمان را ساده کنید

تشخیص دقیق علت ناباروری، نخستین و مهم‌ترین گام در مسیر درمان است. انجام مجموعه‌ای از آزمایشات تشخیص ناباروری در مردان به پزشک کمک می‌کند تا مشخص شود آیا مشکل از کیفیت اسپرم، سطح هورمون‌ها، انسداد مجاری یا ساختار بیضه‌هاست. بر اساس نتایج این بررسی‌ها، روش درمانی متناسب انتخاب می‌شود؛ از تغییر در سبک زندگی و درمان دارویی گرفته تا روش‌های تخصصی‌ تر مانند جراحی یا لقاح آزمایشگاهی. در واقع، هرچه تشخیص زودتر و دقیق‌تر انجام شود، شانس درمان و پدر شدن افزایش می‌یابد. بنابراین، انجام به‌ موقع آزمایش باروری مردان نقش کلیدی در انتخاب سریع‌ ترین و مؤثرترین مسیر برای درمان ناباروری مردان دارد.

• علل ناباروری در مردان
  تاریخ انتشار : 1399-05-15تاریخ بروز رسانی : 1404-07-30


• اسپرم صفر چیست و چگونه درمان می شود؟
  تاریخ انتشار : 1400-09-17تاریخ بروز رسانی : 1404-03-22


• آیا ناباروری مردان قابل درمان است؟
  تاریخ انتشار : 1400-11-18تاریخ بروز رسانی : 1404-08-01


• عوامل موثر بر ناباروری
  تاریخ انتشار : 1393-04-21تاریخ بروز رسانی : 1404-07-29


• آیا افزایش وزن و چاقی در ناباروری مردان تاثیر دارد؟
  تاریخ انتشار : 1400-07-07تاریخ بروز رسانی : 1403-10-02