در چه مواردی درمان واریکوسل توصیه می شود؟

آناتومی سیستم تناسلی مردان دارای یک جفت بیضه است که وظیفه تولید هورمون تستوسترون و اسپرم را برعهده دارد. بیضه‌ها با کیسه‌ای به نام اسکروتوم پوشیده شده‌اند. واریکوسل عارضه‌ای است که بر سیاهرگ‌های کیسه بیضه تأثیر می‌گذارد و می‌تواند باعث ناباروری در مردان شود. این عارضه زمانی اتفاق می افتد که وریدهای کیسه بیضه بزرگ شده و پیچ خورده و در نتیجه گردش خون ضعیف و تولید اسپرم کاهش می یابد. پزشکان علت اصلی واریکوسل را تشخیص نداده اند؛ ولی احتمال قوی ناشی از اختلالاتی است که در جریان خون رگ های وريدی بیضه رخ می دهد.

این رگ ها خون را از بیضه ها به بیرون می رانند. در صورتی که جریان خون در این رگ ها به درستی برقرار نشود، می تواند باعث احتباس خون و گشادی رگ ها شود. در اغلب موارد، واریکوسل ممکن است نیاز به درمان نداشته باشد. بسیاری از مردان مبتلا به این بیماری می‌توانند بدون هیچ‌گونه درمانی، صاحب فرزند شوند. با این‌حال، درمان در مواردی که در ادامه ذکر میگردد توصیه می‌شود.

علت ایجاد واریکوسل

هنوز علت دقیق ایجاد این بیماری مشخص نیست. اطلاعاتی که پزشکان به دست آورده‌اند این است که دلیل ایجاد واریکوسل این است که گردش خون در رگ‌های کیسه بیضه کامل صورت نمی‌گیرد. یعنی ممکن است بخشی از خون در رگ جمع شود و به مرور زمان عامل بزرگ شدن رگ‌ها باشد؛ اما هنوز علت اینکه چرا خون در رگ‌ها باقی می‌ماند، مشخص نیست.

علائم واریکوسل

به طورکلی، واریکوسل به صورت برآمدگی در قسمت فوقانی کیسه بیضه ظاهر می شود که می توان آن را در معاینه فیزیکی احساس کرد. گاهی اوقات برجسته است و به طور کلی در هنگام ایستادن با چشم غیر مسلح با توجه به اندازه آن دیده می شود. در بیشتر موارد واریکوسل علائمی ایجاد نمی کند؛ اما در مواردی که باعث درد می شوند. مهمترین علائم واریکوسل عبارتند از:

• درد (خفیف تا بسیار شدید) یا حساسیت بی دلیل در بیضه ها
• نقص در باروری مردان
• درد هنگام نشستن، ایستادن یا انجام فعالیت بدنی برای مدت زمان طولانی
• دردی که در روز احساس شده و در شب به اوج خود می رسد.
• دردی که به هنگام دراز کشیدن به پشت کاهش می یابد.

چه کسانی واریکوسل می گیرند؟

نمی‌توان به طور دقیق پیش‌بینی کرد که چه افرادی به واریکوسل مبتلا می‌شوند؛ اما متخصصان در بررسی‌های خود مشاهده کرده‌اند که خطر ابتلا به این بیماری در نوجوانان در سن بلوغ بیشتر است. علت این امر به این دلیل است که در این دوره زمانی (بلوغ)، درگیری جریان خون در اطراف بخش‌های جنسی بیشتر می‌شود و فشار در این مناطق افزایش می‌یابد؛ اما باید توجه داشت که واریکوسل می‌تواند در هر سنی رخ دهد و ممکن است در افراد بالغ نیز ظاهر شود.

عوامل خطر در واریکوسل

• مشکلات مادرزادی: مشکلات ارثی در خرابی دریچه «لانه کبوتری» که درون بیضه قرار دارد، موجب شکل گیری حالتی همچون رگ های آویزان کننده بیضه می شود و اثرات نامناسبی روی آن می گذارد.
• افزایش فشار شکمی: از جمله عوامل مؤثر بر بروز بیماری واریکوسل، می توان به افزایش فشار شکمی اشاره کرد. این مشکل که در اثر تومور «خلف صفاق» یا بیماری های دیگر به وجود می آید، با ایجاد اختلال در فرایند برگشت خون از بیضه ها، زمینه شکل گیری واریکوسل را فراهم می کند.
• ورزش سنگین: انجام ورزش های سنگین همچون بدنسازی، وزنه برداری و یا کارهایی که فشار زیادی به بدن وارد می کند نیز در صورت خرابی دریچه های لانه کبوتری، باعث بروز واریکوسل می شود.

در چه مواردی درمان واریکوسل توصیه می شود؟

• احساس درد و ناراحتی
• ناباروری ناشی از واریکوسل که حداقل برای دو سال ادامه داشته باشد.
• واریکوسل باعث آتروفی بیضه (کوچک شدن بیضه) شود.
• مشکلات باروری
• به‌صورت کلی هدف از درمان واریس بیضه، بستن یا برداشتن ورید‌های آسیب‌دیده‌ای است که خون‌رسانی طناب اسپرماتیک را بر عهده‌دارند. در موارد ناباروری مردان، درمان واریکوسل ممکن است دلایل نازایی را بهبود بخشد یا درمان کند. علائم دیگر برای ترمیم واریکوسل در دوران بلوغ شامل آتروفی پیشرفته بیضه، درد یا نتایج غیرطبیعی در تجزیه ‌و تحلیل مایع منی هستند.

عوارض واریکوسل

به طور کلی این بیماری در سه سطح دسته‌بندی می‌شود. رگ‌های بزرگ بیضه نشانه از بیماری پیشرفته و سطح سوم بیماری هستند. در مقابل مراحل ابتدایی بیماری سطح یک است. عوارض احتمالی این بیماری عبارتند از:

1. کاهش تولید اسپرم
2. کاهش کیفیت اسپرم‌ها
3. کوچک شدن بیضه ها و نرم شدن آنها
4. تجمع خون و سموم در بیضه‌ها و آسیب رسیدن به آنها
5. افزایش دمای بیضه و تأثیر بر عملکرد اسپرم‌ها و زمان زنده ماندن آنها
6. ناباروری (ناباروری زمانی رخ می‌دهد که یک زوج بعد از یک سال تلاش، بچه‌دار نشوند).

روشهای تشخیص واریکوسل

پزشک هنگام ایستادن و دراز کشیدن، بیضه های بیمار را معاینه می‌کند. ممکن است پزشک نیاز به انجام سونوگرافی اسکروتومی داشته باشد. این تست به اندازه گیری رگ‌های اسپرماتیک کمک می‌کند و به پزشک اجازه می‌دهد تا یک تصویر دقیق از مشکل داشته باشد.

درمان واریکوسل

سه گزینه برای انجام عمل جراحی وجود دارد که به شرح زیر است:

• واریکوسلکتومی

در این نوع جراحی باز، بیمار تحت بی حسی موضعی و بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد. جراحی باز از طریق کشاله ران و به ندرت از طریق شکم یا قسمت بالای ران انجام می‌گیرد. در این روش با استفاده از سونوگرافی، رگ‌های آسیب‌دیده را می‌بندند تا خون از طریق عروق سالم دیگر جریان داشته باشد.

• لاپاراسکوپی

در این روش جراحی یک شکاف کوچک در شکم ایجاد می‌شود و از ابزارهای مخصوص از طریق برش ایجاد شده برای جراحی استفاده می‌شود.

• آمبولیزاسیون

پزشک از طریق گردن یا کشاله ران یک لوله یا کاتتر را وارد بدن می‌کند و با استفاده از ابزارهای جراحی از این طریق اقدامات لازم را انجام می‌دهد. این نوع جراحی یک روش کم تهاجمی است و زمان بهبودی نسبتاً کوتاهی دارد.

• عوارض عدم درمان واریکوسل یا واریس بیضه چیست؟
  تاریخ انتشار : 1400-07-03تاریخ بروز رسانی : 1402-07-14


• عوارض واریکوسل در رابطه زناشویی
  تاریخ انتشار : 1400-11-10تاریخ بروز رسانی : 1402-07-17